1. Chỉnh nha là gì?
Chỉnh nha hay niềng răng là một phương pháp điều trị răng chuyên sâu thuộc chuyên khoa chỉnh hình răng hàm mặt. Chỉnh nha giúp chẩn đoán và điều trị những sai lệch do răng hoặc cơ, xương, cải thiện khả năng ăn nhai và đảm bảo nụ cười hài hòa, thẩm mỹ.
Niềng răng không có giới hạn độ tuổi điều trị, hiện nay chỉnh nha ngày càng trở nên phổ biến.
Ngoài việc điều trị các rối loạn về hàm và mặt, niềng răng cải thiện khả năng ăn nhai để đạt được nụ cười thẩm mỹ.
2. Nắn chỉnh răng được chỉ định trong trường hợp nào?
Chỉnh nha có thể khắc phục nhiều vấn đề lệch lạc
– Vẩu
– Móm.
– Mất răng.
– Răng thưa.
– Khớp cắn sâu.
– Khớp cắn hở.
– Răng mọc chen chúc.
– Chỉnh hình phòng ngừa.
– Khớp cắn chéo (cắn ngược) một răng hoặc nhiều răng.
– Răng ngầm, răng vĩnh viễn mọc sai vị trí.
– Chỉnh nha tiền phục hình, implant.
– Chỉnh hình kết hợp với điều trị phẫu thuật.
3. Hậu quả nếu không điều trị sớm?
– Khó nhai, thức ăn không ngon, dẫn đến rối loạn hoạt động của hệ tiêu hóa.
– Khó khăn trong việc chăm sóc và vệ sinh răng miệng.
– Tình trạng thiếu chất dinh dưỡng kéo dài làm cản trở sự phát triển của xương, cơ và khớp.
– Ảnh hưởng đến thẩm mỹ của nụ cười và khuôn mặt.
Đặc biệt, hậu quả của tình trạng ăn khớp sai cách kéo dài dẫn đến hội chứng khớp thái dương hàm (SADAM).
4. Khi nào thì nên chỉnh nha?
– Chỉnh nha có thể được thực hiện ở mọi lứa tuổi.
– Độ tuổi tốt nhất để điều trị chỉnh nha là từ khoảng 12 đến 16 tuổi.
– Có thể tiến hành can thiệp chỉnh hình dự phòng ở giai đoạn răng sữa.
– Chỉnh nha mất nhiều thời gian hơn theo tuổi tác.
5. Thời gian điều trị chỉnh nha mất bao lâu?
– Thời gian chỉnh nha trải dài trong nhiều lần hẹn và thời gian điều trị cũng khác nhau ở mỗi bệnh nhân.
– Thời gian niềng có thể kéo dài từ 6 tháng đến 3 năm, một số trường hợp nặng thời gian điều trị có thể kéo dài hơn 3 năm.
– Bệnh nhân phải được tái khám hàng tuần (hoặc thường xuyên hơn) theo quyết định của thầy thuốc. Mỗi lần điều trị trên ghế kéo dài trung bình từ 15 đến 30 phút.
– Sau thời gian này, mắc cài được tháo ra và chuyển sang giai đoạn duy trì. Bảo trì yêu cầu sử dụng thường xuyên và thường kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm hoặc hơn.
6. Các phương pháp chỉnh nha phổ biến hiện nay
Chỉnh nha tháo lắp
Chỉnh nha với hàm có thể dễ dàng đặt vào và tháo ra khỏi miệng theo ý muốn. Hàm thường được sử dụng để di chuyển hoặc điều chỉnh một răng hoặc một nhóm răng cụ thể. Nhìn chung, hàm tháo lắp có nhiều hình dạng và tác dụng khác nhau. Bệnh nhân sẽ sử dụng hàm một mình hàng ngày và có thể cả khi đi ngủ.
Băng tháo lắp có ưu điểm là thực hiện nhanh chóng, chi phí thấp, tạo sự thuận tiện và thoải mái cho bệnh nhân khi cần tháo ra. Tuy nhiên, cũng có nhược điểm là dễ hỏng, dễ mất, bệnh nhân không tự ý sử dụng hàm thường xuyên, khả năng điều trị của hàm còn hạn chế và chỉ sử dụng được trong một số trường hợp không có biến chứng.
Hàm tháo lắp có ưu điểm là tháo lắp nhanh, rẻ, tiện lợi cho việc điều trị và chỉ được loại bỏ khi kết thúc điều trị. Hệ thống chỉnh nha này bao gồm các bộ phận sau:
Các mắc cài, khâu (ben, đai) được gắn cố định vào mặt răng bằng vật liệu dán dính chuyên dụng hoặc Ciment.
Các loại chun đàn hồi để giữ dây cung vào các mắc cài và khâu đồng thời tạo lực trên dây và răng. Các mắc cài, khâu và dây cung thường được làm bằng kim loại.
Chỉnh nha cố định
Là phương pháp được ưa chuộng nhất hiện nay bởi những ưu điểm về hiệu quả điều trị.
Hệ thống chỉnh nha cố định bằng mắc cài là phương pháp được ưa chuộng nhất hiện nay nhờ những lợi ích mang lại trong điều trị hiệu quả.
Chỉnh được chính xác vị trí của từng răng theo 3 chiều không gian, lực kéo nhẹ có kiểm soát để không làm tổn thương đến các tổ chức quanh răng, không tỳ đè vào lợi hoặc xương hàm. Mắc cài thẩm mỹ (mắc cài sứ, composite) trở thành chọn lựa càng ngày càng phổ biến hơn.
Chỉnh nha sử dụng khay niềng răng căn chỉnh răng (Zenyum)
Bằng Phương Pháp Các giá đỡ trong suốt này sử dụng một loạt các thiết bị bằng nhựa trong có thể tháo rời để nắn các răng trong cung mà không cần dây và mắc cài. Các khí cụ được đổi lần lượt để dịch chuyển răng trong cung răng mỗi ngày một ít, tuần này qua tuần khác cho đến khi răng về vị trí cuối cùng do nha sĩ tính toán.
Phương pháp này có thể nắn chỉnh răng ngay lập tức, tuy nhiên với những trường hợp lệch lạc về vị trí của răng và xương hàm quá lớn thì phương pháp này không thể cho kết quả như ý.
Phương pháp dùng hàng loạt khí cụ tháo lắp này có giá thành mắc hơn rất nhiều so với phương pháp dùng mắc cài và dây cung.
Hàm duy trì
Hàm duy trì được sử dụng trong giai đoạn cuối cùng của kế hoạch chỉnh nha. Ở giai đoạn này, ngay sau khi chỉ khâu được tháo ra và giá đỡ cố định vào răng, một bộ giữ răng được đặt trên cung răng của bệnh nhân để giữ răng ở vị trí mới. Mắc cài có thể tháo rời hoặc gắn vào mặt sau của răng.
Hàm duy trì đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình chỉnh nha; Do đó, nếu không thực hiện đúng theo hướng dẫn của nha sĩ, các răng đã được điều chỉnh sẽ có xu hướng trở về vị trí ban đầu như khi chưa được điều chỉnh. Vòng đệm cần được đeo thường xuyên và đủ lâu để đạt được kết quả mong muốn, thường là khoảng 6 tháng.