Nhổ răng khôn là một tiểu phẫu được thực hiện bởi nha sĩ để loại bỏ một hoặc nhiều răng khôn của bạn và ngăn ngừa các biến chứng do nó gây ra. Mặc dù phức tạp hơn so với trám răng hoặc niềng răng, nhưng nhổ bỏ răng khôn là một bước quan trọng trong việc chăm sóc răng miệng và đảm bảo một hàm răng trắng sáng, khỏe mạnh.
Răng Khôn Là Gì?
Răng khôn là bốn răng vĩnh viễn mọc sau cùng ở độ tuổi trưởng thành, nằm ở góc trong cùng của hàm trên và hàm dưới. Răng khôn còn gọi là răng số 8 mọc sau khi xương hàm ngừng phát triển và có thể cần phải nhổ dựa trên khuyến cáo của nha sĩ.
Đối với một số người, răng khôn không hề gây ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng của họ, bởi chúng mọc nhẹ nhàng, không hề gây đau đớn. Nhưng đối với nhiều người khác, mọc răng khôn có thể trở thành một vấn đề nếu răng khôn mọc chồng chéo trong miệng, mọc sai vị trí hoặc mọc ngầm.
Tác Dụng Của Răng Khôn
Răng khôn mọc muộn và chỉ nhú lên khỏi lợi sau khi xương hàm đã ngừng phát triển nên dễ khiến mọi người gặp đau đớn và phiền toái. Do đó, với nhiều người, răng khôn gần như không có tác dụng về chức năng nhai hay về thẩm mỹ.
Không những không có công dụng đặc biệt mà mọc răng khôn còn gây hàng loạt biến chứng nguy hiểm. Theo Hiệp Hội Nha Khoa Hoa Kỳ, một số tình trạng răng miệng nghiêm trọng có thể gặp khi mọc răng khôn như sau.
- Răng khôn mọc không đúng vị trí khiến thức ăn bị mắc ở răng, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây sâu răng phát triển.
- Răng khôn mọc lệch có thể gây khó khăn cho việc sử dụng chỉ nha khoa để vệ sinh răng khôn và các răng hàm bên cạnh.
- Răng khôn chỉ mọc một nửa có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào nướu và gây ra tình trạng đau sưng nướu răng. Tình trạng này cũng có thể dẫn đến đau hàm, sưng và cứng hàm.
- Nếu răng khôn không có đủ không gian để mọc, sẽ xảy ra hiện tượng mọc chen chỗ hoặc gây tổn thương cho những răng bên cạnh.
- Răng khôn mọc ngầm có thể dẫn đến sự hình thành của u nang ở trên hoặc gần răng mọc ngầm. Tình trạng này có thể dẫn đến nguy cơ làm hỏng chân răng của các răng bên cạnh hoặc phá hủy xương xung quanh răng của bạn.
Nhổ Răng Khôn Có Nguy Hiểm Không?
Phẫu thuật nhổ răng khôn ngày nay rất phổ biến và ít xảy ra biến chứng do được thực hiện bởi Công Nghệ máy móc hiện đại. Mặc dù hầu hết các ca nhổ răng khôn không gây ra các biến chứng lâu dài, nhưng một số vấn đề có thể xảy ra sau quá trình phẫu thuật như:
- Ổ răng bị khô là tình trạng cục máu đông hậu phẫu bị bật ra khỏi vết thương phẫu thuật (trong ổ răng) và khiến xương nằm bên dưới bị lộ ra ngoài. Ổ răng bị khô có thể gây đau đớn và làm chậm quá trình hồi phục sau phẫu thuật.
- Các mảng thức ăn bị mắc kẹt hoặc vi khuẩn gây nhiễm trùng trong ổ răng.
- Các vấn đề về xoang do viêm nhiễm.
- Xương hàm dưới yếu đi.
- Tổn thương thần kinh với các dấu hiệu như: ngứa ngáy ở vùng răng, môi dưới, lưỡi,… Tuy nhiên các triệu chứng này chỉ xảy ra trong thời gian ngắn, hiếm khi xảy ra vĩnh viễn.
Nếu bạn lo lắng về những rủi ro trong quá trình nhổ răng khôn, hãy chia sẻ với nha sĩ hoặc bác sĩ phẫu thuật răng miệng của bạn về những lo ngại đó. Các bác sĩ có thể cung cấp thông tin chi tiết và giải thích quá trình nhổ răng khôn để xem liệu việc phẫu thuật có phù hợp với bạn hay không.
Khi Nào Nên Nhổ Răng Khôn?
Lý do nên nhổ răng khôn là vì răng khôn thường mọc ở các vị trí khó khăn, hoặc khi xương hàm đã hết chỗ mà răng khôn lại nằm quá sâu trong hàm. Điều này sẽ khiến bạn khó vệ sinh, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và tăng nguy cơ viêm nướu, sâu răng.
Hãy khám răng định kỳ sáu tháng một lần để nha sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe răng miệng của bạn. Nếu phát hiện vấn đề đáng lo ngại về răng khôn của bạn, họ sẽ kiểm tra chuyên sâu, tiến hành chụp X-quang và trao đổi về phương pháp điều trị những vấn đề đó.
Răng khôn cần được nhổ khi có các dấu hiệu như sau:
- Nguy cơ răng khôn mọc ngầm.
- Có khe giắt thức ăn giữa răng khôn và răng bên cạnh có nguy cơ hình thành viêm nhiễm.
- Hình thành u nang hoặc khối u quanh răng khôn.
- Răng khôn bị viêm nha chu hoặc sâu răng, bệnh nhân cần làm chỉnh hình, trồng răng giả.
- Răng khôn mọc thẳng, đủ chỗ, không bị cản trở nhưng hình dạng dị thường, nhỏ, tương lai sẽ gây sâu răng và viêm nha chu răng bên cạnh.
- Khi răng khôn mọc thẳng, đủ chỗ, không bị xương và nướu cản trở nhưng không có răng đối diện ăn khớp, khiến răng khôn trồi dài tới hàm đối diện, tạo bậc thang giữa các răng, gây nhồi nhét thức ăn, lở loét nướu hàm thì nên nhổ bỏ.
- Răng khôn là nguyên nhân của một số bệnh lý khác.
Một trong những vấn đề khiến nhiều người băn khoăn là có nên nhổ răng khôn hay không? Nhổ bỏ răng khôn mọc ngầm giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề về răng miệng trong tương lai, và những bệnh nhân lựa chọn nhổ răng khôn hiếm khi gặp các biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, không phải bất cứ răng khôn nào cũng cần phải nhổ, có thể giữ răng khôn ở những trường hợp sau:
- Răng khôn mọc thẳng, bình thường, không bị kẹt với mô xương và nướu, không gây biến chứng. Trường hợp này nếu giữ lại thì bệnh nhân cần dùng chỉ nha khoa và bàn chải chuyên dụng để làm sạch triệt để.
- Bệnh nhân mắc các bệnh lý mạn tính như tim mạch, rối loạn đông cầm máu, đái tháo đường,…
- Răng khôn liên quan trực tiếp đến một số cấu trúc quan trọng như xoang hàm, dây thần kinh,…
- Người lớn tuổi có thể gặp khó khăn với việc phẫu thuật và biến chứng hậu phẫu thuật.
Những Điều Cần Chuẩn Bị Cho Phẫu Thuật Nhổ Răng Khôn
Nếu bạn nghĩ đến việc nhổ răng khôn, có lẽ bạn đang tự hỏi nên chuẩn bị cho quá trình phẫu thuật này như thế nào. Bạn cần chia sẻ với nha sĩ để tìm hiểu xem bạn có thể nhổ răng khôn hay không và chia sẻ về những rủi ro hoặc bất kỳ lo lắng nào của bạn.
Nha sĩ có thể thực hiện quy trình phẫu thuật nhổ răng tại phòng khám, tuy nhiên nếu răng bị mọc ngầm quá sâu hoặc nếu nhổ răng dự kiến sẽ khó khăn hơn bình thường, nha sĩ có thể đề nghị bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ phẫu thuật răng miệng. Khi gặp chuyên gia nha khoa, bạn nên hỏi một số câu hỏi dưới đây:
- Cần phải nhổ bao nhiêu răng khôn?
- Khi phẫu thuật, loại gây mê nào sẽ được sử dụng?
- Quá trình phẫu thuật răng khôn phức tạp hoặc chuyên sâu như thế nào?
- Thời gian ước tính của quá trình phẫu thuật là bao lâu?
- Trong quá trình phẫu thuật, các răng xung quanh có bị tổn thương hay không?
- Dây thần kinh có khả năng bị tổn thương hay không?
- Bạn có cần phải điều trị nha khoa hậu phẫu không?
- Thời gian trung bình để hồi phục và quay trở lại hoạt động thường ngày sau phẫu thuật là bao lâu?
Nhổ răng khôn là một quy trình phẫu thuật tiêu chuẩn, vì vậy bác sĩ sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về quá trình nhổ răng giúp bạn yên tâm thực hiện phẫu thuật.
Chuẩn Bị Cho Ca Phẫu Thuật Nhổ Răng Khôn
Phẫu thuật nhổ răng khôn thực hiện nhanh chóng trong ngày nên bạn có thể về ngày cùng ngày hôm đó và không cần ở lại qua đêm. Nhân viên phòng khám răng sẽ thông báo cho bạn về những gì nên làm trước và sau phẫu thuật và có thể trả lời bất kỳ câu hỏi nào của bạn về quy trình phẫu thuật.
Trước ngày phẫu thuật, hãy nhờ người thân hoặc bạn bè đưa bạn đến phòng khám và đưa bạn về nhà sau khi phẫu thuật. Bạn nên biết thời gian cần đến phòng khám và cần phải hạn chế những thực phẩm nào vào đêm hôm trước (tức là, bạn sẽ cần phải nhịn ăn hay không? Nếu cần, thì bạn cần nhịn ăn khi nào và trong bao lâu?) Nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, hãy kiểm tra xem liệu có thể sử dụng các loại thuốc này trước khi phẫu thuật hay không.
Có được câu trả lời cho tất cả những câu hỏi này sẽ đảm bảo bạn có một ca phẫu thuật và phục hồi sau phẫu thuật suôn sẻ.
Kinh Nghiệm Phẫu Thuật – Trước Khi Phẫu Thuật
Có ba loại gây mê, và tùy thuộc vào bản chất quy trình phẫu thuật của bạn và mức độ thoải mái của bạn, mà bạn sẽ được gây mê bằng một trong ba cách sau:
Gây Tê Cục Bộ
Hầu hết trường hợp bệnh nhân khỏe mạnh và không có các vấn đề về tim mạch hay huyết áp khi nhổ răng khôn đều sẽ được gây tê. Nha sĩ sẽ tiến hành bôi hoặc tiêm thuốc gây tê tại vị trí nhổ răng. Bạn vẫn sẽ tỉnh táo khi thực hiện biện pháp gây tê này và chỉ cảm thấy có một chút áp lực, chuyển động trong miệng, nhưng không thấy một chút đau đớn nào.
Gây Mê An Thần
Nếu bệnh nhân có các vấn đề về tâm lý sợ hãi, tinh thần không ổn định, trường hợp răng mọc phức tạp hoặc mắc các bệnh mãn tính sẽ được chỉ định gây mê an thần. Gây mê an thần được tiêm qua đường truyền tĩnh mạch (IV) trực tiếp ở cánh tay. Loại thuốc này khiến bạn mất ý thức, chìm vào giấc ngủ và không cảm thấy đau đớn trong suốt quá trình phẫu thuật.
Gây Mê Toàn Thân
Nếu bạn không thích dùng kim tiêm, thì biện pháp gây mê toàn thân có thể phù hợp với bạn vì bác sĩ sẽ cho bạn hít thuốc mê thay vì phải tiêm qua tĩnh mạch. Giống như gây mê an thần, bạn sẽ chìm vào giấc ngủ trong suốt quá trình phẫu thuật. Lượng hấp thụ thuốc, nhịp thở, nhiệt độ cơ thể, nhịp tim và huyết áp của bạn đều được theo dõi bởi đội ngũ phẫu thuật dày dặn kinh nghiệm.
Kinh Nghiệm Phẫu Thuật — Trong Quá Trình Phẫu Thuật
Nha sĩ hoặc bác sĩ phẫu thuật răng miệng của bạn sẽ rạch một đường trong nướu, tạo ra các vạt để làm lộ phần răng và vùng xương bên dưới. Bất kỳ xương nào chặn việc tiếp cận vào răng sẽ được loại bỏ trước khi nha sĩ hoặc bác sĩ phẫu thuật miệng chia răng ra thành các phần, điều này giúp cho việc nhổ răng trở nên dễ dàng hơn.
Nha sĩ sẽ nhổ răng và lấy sạch mọi mảnh vụn còn sót lại xung quanh mép nướu hoặc xung quanh xương. Sau đó, vết thương sẽ được khâu lại. Tiếp đó, nha sĩ sẽ đặt miếng gạc lên vị trí nhổ răng để cầm máu và giúp đông máu.
Kinh Nghiệm Phẫu Thuật — Hậu Phẫu
Sau khi phẫu thuật xong, bạn sẽ được đưa đến phòng hồi sức để thuốc mê hết tác dụng. Nếu chỉ gây tê cục bộ, bạn có thể sẽ phục hồi ngay ở trên ghế phẫu thuật.
Nên:
- Làm theo chỉ dẫn của bác sĩ về hồi sức để giúp miệng của bạn lành nhanh hơn và không có biến chứng hậu phẫu.
- Sau phẫu thuật, hãy nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh. Bạn có thể quay lại lịch trình bình thường vào ngày hôm sau, nhưng hãy hoạt động nhẹ nhàng ở mức tối thiểu khoảng một tuần để vết thương lành lại.
- Ăn thức ăn mềm trong một hoặc hai ngày sau phẫu thuật. Nước sốt táo và sữa chua sẽ giúp bạn có đủ chất dinh dưỡng và bạn có thể dễ dàng nuốt chúng từ miệng mà không làm ảnh hưởng đến các vị trí nhổ răng.
- Dùng thuốc có chứa acetaminophen nếu bạn bị đau sau khi phẫu thuật. Nếu cơn đau vẫn tiếp tục, hãy liên hệ với nha sĩ hoặc bác sĩ phẫu thuật của bạn.
- Sử dụng túi chườm đá lên má cũng có thể giúp giảm đau nhẹ. Sưng và bầm tím hậu phẫu là hiện tượng bình thường, nhưng tình trạng này sẽ được cải thiện trong vòng một vài ngày bằng cách chườm đá.
- Súc miệng bằng nước muối ấm (khoảng 250ml nước với 1/2 muỗng cà phê muối ăn) sau mỗi bữa ăn và cứ sau vài giờ trong vòng một tuần. Bạn có thể bắt đầu đánh răng với kem đánh răng sau hai ngày đầu tiên, nhưng hãy cẩn thận khi tiếp cận gần vết phẫu thuật.
Không nên:
- Không nên uống đồ uống có đường, cafein, có ga hoặc có cồn trong vài ngày đầu sau phẫu thuật. Thay vào đó, hãy uống nhiều nước và không nên dùng ống hút vì hành động hút có thể vô tình đánh bật cục máu đông khỏi vết thương, từ đó làm chậm quá trình hồi phục.
- Không nên ăn thức ăn quá dai hoặc quá cay, hoặc thức ăn dễ bị mắc kẹt giữa các răng.
- Không nên nhổ nước bọt dưới bất kỳ hình thức nào cũng có thể đánh bật cục máu đông. Nếu bạn nghĩ rằng gạc trên vị trí nhổ răng cần phải được thay thường xuyên, hãy tham khảo ý kiến nha sĩ hoặc bác sĩ phẫu thuật của bạn.
- Không nên đánh răng, khạc nhổ hoặc sử dụng nước súc miệng trong ngày đầu tiên và ngày tiếp theo.
- Không hút thuốc hoặc sử dụng các sản phẩm thuốc lá. Sử dụng bất kỳ sản phẩm nào từ thuốc lá sau khi phẫu thuật răng miệng có thể làm chậm quá trình hồi phục vết thương và làm tăng nguy cơ xảy ra biến chứng hoặc nhiễm trùng.
Nếu bạn có các mũi khâu thì đừng lo, chỉ phẫu thuật có khả năng tự tiêu, và sẽ biến mất trong một vài tuần.
Khi Nào Nên Gặp Nha Sĩ Hoặc Bác Sĩ Phẫu Thuật?
Nếu bạn gặp những dấu hiệu hoặc triệu chứng này sau khi phẫu thuật, hãy liên hệ với nha sĩ hoặc bác sĩ phẫu thuật của bạn ngay lập tức vì chúng có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm, tổn thương dây thần kinh hoặc các biến chứng nghiêm trọng khác.
- Sau vài ngày sưng tấy không thuyên giảm.
- Sốt nhẹ, liên tục không hạ.
- Thuốc giảm đau không có hiệu quả.
- Nước súc miệng không rửa trôi được mảng bám hoặc dư vị còn sót lại.
- Các ổ răng có mủ tụ lại bên trong hoặc rỉ ra từ vết thương.
- Mất cảm giác hoặc tê kéo dài.
Bạn nên tái khám sau khi nhổ răng khôn để tránh các biến chứng có thể xảy ra như đau nhức, sưng, tê, chảy máu. Chúng có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm hoặc tổn thương dây thần kinh.
Hi vọng bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu rõ những kiến thức cần biết về nhổ răng khôn và kinh nghiệm tiểu phẫu nhổ răng khôn.
